Tư duy phản biện là gì? Tư duy phản biện trong IELTS

Tư duy phản biện và IELTS, hai thứ tưởng chừng như không liên quan nhưng lại có mối quan hệ mật thiết đến nhau. Ngoài ra việc áp dụng tư duy phản biện trong học tập, cụ thể là tư duy phản biện trong IELTS sẽ mang đến lợi ích rất lớn.

Nếu bạn vẫn còn chưa định nghĩa được tư duy phản biện là gì hay chưa rõ cách rèn luyện tư duy phản biện và tầm quan trọng của tư duy phản biện trong IELTS, hãy cùng TDP IELTS tìm hiểu ngay sau đây nhé. 

Xem thêm:

– IELTS là gì? Tất tần tật những điều cần biết về kỳ thi IELTS 

– Thang điểm IELTS và cách tính điểm IELTS band 1-9

– Nên thi IELTS Academic hay IELTS General Training

Định nghĩa của tư duy phản biện

Đầu tiên, bạn có biết tư duy phản biện tiếng Anh là gì? trong tiếng Anh, tư duy phản biện được gọi là “critical thinking”. Tư duy phản biện trong IELTS liên quan đến khả năng tư duy phản biện (critical thinking) nói chung.

Nói rõ hơn, đây là một dạng hoạt động trí óc mà ta tổng hợp, phân tích, đánh giá các thông tin nhận vào để tạo nên kết luận hay hành động nhất định. Là một kỹ năng quan trọng trong kỳ thi IELTS, để đạt được band điểm cao, thí sinh phải có một tư duy phản biện sắc bén.

Đặc biệt là phần IELTS Writing và IELTS Speaking, tư duy phản biện sẽ tạo nên tính logic và mạch lạc cho bài thi một cách tốt nhất.

Tư duy phản biện trong IELTS

Tư duy phản biện trong IELTS Writing

Một kỹ năng phản biện vô cùng quan trọng trong IELTS Writing chính là Interpretation. Interpretation có thể hiểu là khả năng đọc hiểu và có thể diễn đạt. Interpretation bao gồm: 

• Categorization (phân loại);
• Decoding significance (đánh giá mức quan trọng);
• Clarifying meaning (giải thích ý nghĩa).

Một thí sinh với kỹ năng Interpretation tốt sẽ có thể:

• Đọc ý định của giám khảo;
• Phân biệt được ý chính và ý phụ trong đề thi Writing;
• Paraphrase bằng từ ngữ của mình;
• Giải thích ý nghĩa của sơ đồ ở Part 1;
• Nắm bắt góc nhìn của đề thi.

Tư duy phản biện trong IELTS Reading

Tư duy phản biện và đọc – phản biện trong tiếng Anh có một mối liên kết chặt chẽ để tạo nên thành công cho bài thi IELTS Reading. Trước tiên, bạn cần phân biệt được “critical reading” và “critical thinking”.

Critical reading là kỹ năng để tìm kiếm thông tin và thấu hiểu thông tin cùng các ý đưa ra trong bài viết. Trong khi đó, critical thinking được thể hiện ở tính phân tích và chọn lọc thông tin để quyết định loại bỏ hay phản bác.

Yếu tố quan trọng của critical reading là ” đọc một cách chủ động và tỉ mỉ, cẩn thận” và critical thinking là ” so sánh và đối chiếu thông tin dựa trên những kiến thức cùng kinh nghiệm sẵn có”.

Trong kỳ thi IELTS Reading, tư duy phản biện (critical thinking)” đóng vai trò quan trọng vì nó giúp ta phân tích và chọn lọc đúng thông tin, loại bỏ những thông tin thừa.

Tuy nhiên, việc kết hợp và sử dụng thành thạo kỹ năng critical reading và critical thinking sẽ giúp ta không bị bỏ sót thông tin và hỗ trợ đạt band điểm cao trong kỳ thi.

Tư duy phản biện trong IELTS Speaking

Trong phần thi Speaking, thí sinh sẽ được kiểm tra về độ trôi chảy, đặc biệt là ở Part 1 và 2. Với một tư duy phản biện tốt, thí sinh sẽ có thể chuẩn bị tốt, có thể liệt kê các luận điểm và chứng minh chúng với giám khảo dễ dàng.

Còn với Part 3, giám khảo sẽ đánh giá kỹ năng phân tích và giải quyết vấn đề của thí sinh, càng làm cho tư duy phản biện trở nên quan trọng vì nó giúp thí sinh đưa ra ý tưởng và đề ra những lập luận kịp thời nhằm gây ấn tượng với giám khảo.

Dưới đây là một số cách rèn luyện và áp dụng tư duy phản biện trong IELTS Speaking.

Thang do nhận thức của Bloom (Bloom’s Taxonomy)

Để rèn luyện tư duy phản biện một cách có hệ thống và khoa học, ngoài đọc những cuốn sách về tư duy phản biện, bạn không thể bỏ qua thang đo nhận thức của Bloom.

Đây là một thang đo về khả năng nhận thức khá phổ biến:

Trong quá trình học IELTS, các cấp độ ngôn ngữ học thuật cũng tuân theo thang đo này, cụ thể như sau:

Cấp 1: Ghi nhớ (Remember)

Ghi nhớ các định nghĩa cơ bản của thông tin.

Cấp 2: Hiểu (Understand)

Có thể tóm tắt và giải thích ý nghĩa thông tin.

Cấp 3: Vận dụng (Apply)

Có thể vận dụng các thông tin vào các trường hợp đa dạng.

Cấp 4: Phân tích (Analyse)

Phân chia thông tin, tìm hiểu các mối quan hệ giữa các phần này.

Cấp 5: Đánh giá (Evaluate)

Đưa ra các phê bình, đánh giá. 

Cấp 6: Sáng tạo (Create)

Tự thiết kế, lên kế hoạch, và sáng tạo không theo lối mòn.

Xem thêm:

Phương pháp suy nghĩ bậc cao (Higher order thinking skills – HOTS)

Tư duy phản biện có thể rèn tư duy phản biện bằng phương pháp HOTS, quá trình này sẽ kích thích sự suy nghĩ của bạn, yêu cầu bạn phải nghĩ sâu và rộng hơn.

Bạn có thể phát triển kỹ năng tư duy phản biện thông qua thang Bloom. Việc này sẽ hỗ trợ lớn cho sự làm quen với những hoạt động nhận biết và vận dụng kiến thức, phân tích và đánh giá thông tin trong kỳ thi IELTS.

Trong thang đó này, 3 kỹ năng đầu tiên được liệt vào danh mục “kỹ năng suy nghĩ bậc thấp” và 3 kỹ năng còn lại là “kỹ năng suy nghĩ bậc cao”. Quá trình rèn luyện HOTS yêu cầu thí sinh phải thay đổi cách tiếp cận vấn đề và nhận thức ở mức cao hơn.

Hãy xét tới một ví dụ về tư duy phản biện trong cuộc sống với một vấn đề cụ thể trong IELTS:

Chủ đề được đưa ra trong kỳ thi IELTS: Ô nhiễm môi trường

Bước 1: Ghi nhớ

• Nêu ra rõ ràng định nghĩa của ô nhiễm môi trường.

Bước 2: Phân tích 

• Nguyên nhân của ô nhiễm môi trường.
• Tác hại của ô nhiễm môi trường.

Bước 3: Đánh giá

• Quan điểm của bạn về ô nhiễm môi trường (tốt hay xấu, lợi hay hại).
• Sự quan trọng cấp thiết của việc bảo vệ môi trường.

Bước 4: Sáng tạo

• Đề ra những biện pháp bảo vệ môi trường.
• Môi trường sẽ như thế nào nếu con người làm theo những cách trên.

Thông qua việc trả lời những câu hỏi trên, thí sinh có thể có cái nhìn bao quát về chủ đề và giải quyết nó một cách nhanh chóng và nó cũng là những yếu tố biểu hiện của người có tư duy phản biện.

Tầm quan trọng và tips rèn luyện tư duy phản biện trong IELTS

Không chỉ trong tiếng Anh, khi học những thứ tiếng khác như Nhật, Hàn, Trung,… thì tư duy phản biện cũng là nền móng vững trãi cho sự phát triển tư duy ngôn ngữ của thí sinh.

Những tips để rèn luyện tư duy phản biện mà TDP IELTS mang đến cho bạn là:

• Đừng ngần ngại đặt câu hỏi: khi đặt câu hỏi, bạn sẽ như được học lại vấn đề đó một lần nữa, góp phần in sâu kiến thức vào trí nhớ cũng như giải đáp được thắc mắc của mình;
• Hãy làm việc nhóm: khi làm việc chung với một tập thể, bạn sẽ có cơ hội học hỏi thêm được nhiều điều mới từ những đồng sự của mình và đồng thời có được kỹ năng làm việc nhóm;
• Không né tránh việc tranh luận: đây là một công cụ lý tưởng để phát triển tư duy phản biện vì khi tranh luận, bạn sẽ có cơ hội bảo vệ ý kiến của mình cũng như lắng nghe quan điểm của người khác;
• Ngoài ra, việc đọc sách rèn luyện tư duy phản biện cũng mang đến hiệu quả rất tốt.

Lời kết 

Và đó là tất tần tật những gì bạn cần nắm rõ về tư duy phản biện trong IELTS. Với những kiến thức trên, chắc hẳn bạn cũng đã nắm được những điều cơ bạn về nghệ thuật tư duy phản biện trong IELTS rồi đấy!

Nếu bạn có nhu cầu ôn luyện IELTS để đạt được band điểm mong muốn, TDP IELTS sẽ là lựa chọn đáng để bạn đặt trọn niềm tin. Với phương pháp TDP IELTS 102 và đội ngũ giáo viên tiêu chuẩn, TDP IELTS tự tin là nơi để bạn phát triển kỹ năng tiếng Anh hiệu quả.

Bạn có thể tìm hiểu thêm về TDP IELTS thông qua Facebook: https://www.facebook.com/tdpieltscaptoc.